Logo hmn.religionmystic.com

Kev kawm, kev ua haujlwm, txoj hauv kev thiab cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev puas siab puas ntsws

Cov txheej txheem:

Kev kawm, kev ua haujlwm, txoj hauv kev thiab cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev puas siab puas ntsws
Kev kawm, kev ua haujlwm, txoj hauv kev thiab cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev puas siab puas ntsws

Video: Kev kawm, kev ua haujlwm, txoj hauv kev thiab cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev puas siab puas ntsws

Video: Kev kawm, kev ua haujlwm, txoj hauv kev thiab cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev puas siab puas ntsws
Video: Saib Mis paub Poj niam (hluas nkauj) tus yam ntxwv lub siab 2024, Lub Xya hli ntuj
Anonim

Psychology yog ib qho kev tshawb fawb qub heev. Hauv kev txhais lus los ntawm cov lus Greek thaum ub - qhov no yog "kev tshawb fawb ntawm tus ntsuj plig." Hauv kev nkag siab dav dav, kev puas siab puas ntsws kawm txog cov cai ntawm kev loj hlob thiab kev ua haujlwm cuam tshuam nrog kev ua haujlwm ntawm tib neeg lub siab lub ntsws nyob rau hauv lub moj khaum ntawm ib tus neeg lossis pab pawg neeg. Nyob rau hauv lub tswv yim thiab niaj hnub kev xav, psychology (peb yuav xav txog cov hauv paus ntsiab lus nyob rau hauv tsab xov xwm) yog siv los pab cov neeg uas tsis meej pem hauv lawv lub neej los yog nyob rau hauv lawv tus kheej. Tab sis txhua yam tsis yooj yim li ntawd. Muaj ntau cov ceg, cov hauv paus ntsiab lus, cov dej num thiab cov txheej txheem hauv kev puas siab puas ntsws, uas peb yuav xav txog hauv qab no, tab sis tam sim no peb yuav tsom mus rau txoj kev loj hlob ntawm kev tshawb fawb no.

cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev loj hlob psychology
cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev loj hlob psychology

History

Psychology originated nyob rau hauv Antiquity. Ntau tus kws tshawb fawb thiab cov kws tshawb fawb ntawm lub sijhawm ntawd pib xav txog tib neeg tus ntsuj plig (psyche). Ob peb cov ntawv sau tau muaj sia nyob rau niaj hnub no. Tab sis nws yog nyob rau hauv Antiquity uas thawj lub hauv paus rau kev puas siab puas ntsws raws li kev tshawb fawb tau nteg. Piv txwv li, Hippocrates tau ua ib qho kev faib tawm ntawm temperaments, Platotau koom nrog hauv psychoanalysis, coj tawm qee lub hauv paus hauv kev puas siab puas ntsws uas tseem cuam tshuam rau hnub no. Tab sis muaj lwm tus neeg tseem ceeb hu ua Aristotle nyob rau hauv keeb kwm ntawm kev puas siab puas ntsws, uas, ib tug yuav hais tias, nteg lub hauv paus rau kev tshawb fawb los ntawm kev sau ib tug treatise "Ntawm tus plig", uas deals nyob rau hauv nthuav dav nrog ntau yam teeb meem ntawm tib neeg lub siab.

Nyob hauv Hnub Nyoog Kawg, tib neeg xav txog tib neeg kev nco qab txog kev ntseeg thiab kev ntseeg. Tab sis nyob rau hauv lub sij hawm tshiab muaj kev loj hlob. Nyob rau hauv 1590, lo lus "psychology" yog thawj zaug siv los ntawm Rudolf Goklenius nyob rau hauv lub npe ntawm science ntawm tus ntsuj plig. Nyob ib ncig ntawm tib lub sijhawm, Otto Kasman thawj zaug siv lo lus hauv kev nkag siab txog kev tshawb fawb niaj hnub no. Tsis tas li ntawd, ntau tus kws tshawb fawb niaj hnub no tau ntseeg tias tus ntsuj plig thiab lub cev muaj "qhov txawv" (Rene Descartes).

Nyob rau xyoo pua 19th, kev puas siab puas ntsws ruaj khov nyob hauv nws lub niche raws li kev tshawb fawb puv ntoob. Raws li txoj cai, lub xyoo yug yog suav tias yog 1789, thaum Wilhelm Wundt tau teeb tsa thawj lub chaw kuaj mob hlwb. Ernst Weber, Hermann Helmholtz thiab ntau tus kws tshawb fawb kuj tau pab txhawb kev loj hlob ntawm science.

Sigmund Freud
Sigmund Freud

Nyob rau xyoo pua nees nkaum, kev puas siab puas ntsws tau mus txog qib sib txawv kiag li. Ob qho tshuaj thiab biology tau tsim. Tib neeg twb paub txog kev sib cuam tshuam ntawm lub hlwb, txog kev cuam tshuam ntawm lub hlwb ntawm tus neeg nws tus kheej, tab sis nws yog nyob rau hauv lub xyoo pua 20th uas muaj ntau yam kev kho mob thiab cov hau kev tau pib coj los siv. Muaj ntau tus kws kho kev puas siab puas ntsws tseem ceeb ntawm lub sijhawm ntawd, nws cov tswv yim qee zaum tsis sib haum xeeb thiab thuam, txawm li cas los xij, ua tsaug rau ntau qhov kev xav, kev xav tau tsim. Piv txwv li, Sigmund Freud coj tawm psychoanalysis, coj tawm txoj kev xavnco qab thiab tsis nco qab. Tseem muaj Carl Gustav Jung, Alfred Adler, Erich Fromm thiab lwm tus kws tshawb fawb.

qub gus
qub gus

Nyob rau hauv ib puas xyoo dhau los, kev puas siab puas ntsws tau pib sib faib rau hauv tsev kawm ntawv, dej ntws, hom. Piv txwv li, thaum pib ntawm lub xyoo pua, Gest alt psychology pib tshwm sim nyob rau hauv lub teb chaws Yelemees (uas tseem muaj feem xyuam rau thoob plaws lub ntiaj teb no), thiab American psychologist John Watson deduced lub hauv paus ntsiab lus nyob rau hauv lub psychology ntawm tus cwj pwm. Nov yog qhov kev coj cwj pwm tshwm sim.

Science koom tes nrog keeb kwm. Thaum Lub Ntiaj Teb Tsov Rog Thoob Ntiaj Teb thib 1, psychodiagnostics tau siv los sim cov tub rog. Hom kuj txawv: piv txwv li, kev txawj ntse, kev sib raug zoo thiab kab lis kev cai-keeb kwm psychology (raws li Marxism). Tab sis qhov no tsis yog qhov txwv. Cov kws tshawb fawb kuj tau pib pom tias kev puas siab puas ntsws cuam tshuam nrog ntau lwm yam kev tshawb fawb. Yog li, piv txwv li, psycholinguistics tshwm sim.

Nyob rau hauv lub xyoo pua tam sim no, thaum cov cuab yeej siv thiab thev naus laus zis los cawm, qhov tseem ceeb ntawm kev kawm ntawm neural tes hauj lwm siv tomography, tsis paub tag nrho lub hlwb ua haujlwm thiab lwm yam.

cov hauv paus ntsiab lus thiab cov txheej txheem ntawm kev puas siab puas ntsws
cov hauv paus ntsiab lus thiab cov txheej txheem ntawm kev puas siab puas ntsws

khoom

Tau kawg, ib tug neeg ua raws li kev ua haujlwm. Cov ntsiab lus yog lub siab lub ntsws thiab cov kev cai ntawm nws txoj kev loj hlob, kev ua haujlwm, muaj peev xwm los xav txog qhov tseeb, ua tus neeg nruab nrab ntawm tus kheej thiab lub ntiaj teb, tib neeg. Lub luag haujlwm tseem ceeb yog ua los ntawm cov kev cai ntawm kev puas siab puas ntsws, yuav ua li cas cov ntaub ntawv yog absorbed los ntawm lub hlwb thiab thaum kawg cuam tshuam rau kev ua thiab kev coj cwj pwm ntawm ib tug neeg, nyob ntawm seb nws tus yam ntxwv.

Cov ntsiab lus ntawm kev kawm

Raws li peb tau pom los ntawm keeb kwm ntawm kev puas siab puas ntsws, kev tshawb fawb tau hloov pauv txhua lub sijhawm nyob ntawm ntau yam. Txawm tias tag nrho cov kev vam meej hauv txoj kev loj hlob, lub hom phiaj ntawm kev mloog ntawm psychologists, philosophers, zaum thiab txawm tib neeg zoo tib yam txawv txhua lub sij hawm:

  • Lub sijhawm ntev tshaj txij li xyoo txhiab xyoo BC. thiab xaus rau xyoo pua 17th AD, cov kws tshawb fawb thiab cov neeg xav tau tshwj xeeb rau kev paub txog tus ntsuj plig. Nws yog nws tus uas yog lub hom phiaj ntawm kev kawm txhua lub sijhawm no. Nws yog tsim nyog sau cia tias tus ntsuj plig tau nkag siab ntau txoj hauv kev: raws li ib feem ntawm lub cev lub cev (nyob rau hauv lub ntiaj teb niaj hnub no, tib neeg lub siab xav yuav hu ua qhov ntawd) los yog ib yam dab tsi zoo tagnrho, tsis muaj teeb meem, nyob mus ib txhis, ethereal, qee zaum los saum ntuj los.
  • Los ntawm lub xyoo pua 17th. mus txog thaum pib ntawm lub xyoo pua 20th Kev nco qab yog qhov khoom ntawm kev puas siab puas ntsws. Kev ntseeg tsis muaj kev cuam tshuam li ntau pua xyoo dhau los, tib neeg tau dhau los ua khoom siv ntau dua. Descartes tau hais tias kev nco qab txiav txim siab ua, kev xav ntawm ib tus neeg. Nws kuj ntseeg hais tias txhua yam yog subjective thiab yuav tsum tau nug.
  • Late XIX - thaum ntxov XX centuries. Tsuas yog nrog txoj kev loj hlob ntawm ib ceg tshiab hauv kev puas siab puas ntsws - kev coj cwj pwm - tib neeg tus cwj pwm ua ib yam khoom. Lub ntsiab lus tseem ceeb ntawm cov neeg ua raws li qhov kev xav no yog qhov kev txhawb nqa tsim cov tshuaj tiv thaiv.
  • Nyob rau xyoo 50s ntawm lub xyoo pua xeem, cov kws tshawb fawb txog kev puas siab puas ntsws thaum kawg pib tsom mus rau lub hlwb.
  • cov hauv paus ntsiab lus ntawm domestic psychology
    cov hauv paus ntsiab lus ntawm domestic psychology

Problems of Psychology

Kev tshawb fawb muaj nyob rau ntawm qhov laj thawj thiab nqa cov hom phiaj tseem ceeb, muaj txiaj ntsig zoo rau tib neeg thiab tib neeg ib leeg. Cov dej num ntawm kev puas siab puas ntsws muaj xws li: kev kawm txog kev puas siab puas ntswsphenomena thiab lawv cov txheej txheem puas siab puas ntsws, tshuaj xyuas seb cov txheej txheem zoo li no tau tsim thiab tsim, thiab, qhov tseem ceeb tshaj, yuav ua li cas cov ntaub ntawv tau txais tuaj yeem siv rau hauv kev coj ua hauv lub neej (piv txwv li, tus kws kho mob puas tuaj yeem pab tus neeg daws qhov teeb meem nyuaj hauv lub neej).

lub hauv paus ntsiab lus ntawm kev loj hlob hauv psychology
lub hauv paus ntsiab lus ntawm kev loj hlob hauv psychology

Methods

Lub hauv paus ntsiab lus ntawm kev puas siab puas ntsws kuj nyob hauv qhov tseeb tias cov kws kho mob hlwb siv ntau txoj hauv kev los nthuav tawm qee yam tshiab, hais txog tus kheej thiab kev tshawb fawb feem ntau:

  • Txoj kev sim yog ib qho tseem ceeb tshaj plaws. Nws tseem hu ua kev sim, vim hais tias rau txoj kev no, tib neeg feem ntau tau muab tso rau hauv cov xwm txheej tsim los kom paub seb lawv coj li cas thiab kos cov lus xaus.
  • Tus qauv ntawm kev soj ntsuam kev tshawb fawb txhais tau hais tias kev piav qhia ntawm cov txheej txheem hauv nws qhov kev kawm ntuj, raws li kev xav. Yog li, piv txwv li, psychologists los yog cov kws tshawb fawb soj ntsuam ib tug neeg thiab nws txoj kev ua, kev xav, kev hais lus.
  • Kev ntsuas txhais tau tias txheeb xyuas qee qhov tshwj xeeb los ntawm kev sim. Cov lus nug yuav txawv, cov hom phiaj ib yam nkaus.
  • Kawm cov khoom ntawm tib neeg kev ua haujlwm. Piv txwv li, kev sau ntawv, kos duab, thiab lwm yam, uas tuaj yeem tham txog lawv "tus tsim", nws yog tus cwj pwm zoo li cas (txawm nws muaj tswv yim, sloppy, illegible, mob siab rau, calm, thiab lwm yam).
  • Psychologists kuj feem ntau siv kev txheeb xyuas txog keeb kwm. Hauv lwm lo lus, lawv kuaj tus neeg lub neej, nws tus cwj pwm, tsev neeg, txoj hauv kev hloov mus rau tib neeg. Yog liUa li no, ib tug tuaj yeem kwv yees seb lub neej yav tom ntej yuav zoo li cas, kev sib raug zoo nrog tib neeg yuav txhim kho li cas, hauv tsev neeg, tom haujlwm, teeb meem dab tsi, nrog rau txoj hauv kev los daws cov teeb meem nyuaj.

Txoj kev tsis xaus rau ntawd. Kuj tseem muaj kev sib piv genetic modeling, psychology modeling, thiab lwm yam, tab sis saum toj no peb saib 5 txoj hauv kev yooj yim tshaj plaws los kawm ib yam dab tsi hauv kev tshawb fawb ntawm tus ntsuj plig.

cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev loj hlob psychology
cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev loj hlob psychology

Principles

Cov kws tshawb fawb ib leeg tawm qhov theoretical hauv paus ntsiab lus ntawm kev puas siab puas ntsws vim lawv xav tau cov ntsiab lus tseem ceeb yam tsis muaj kev tshawb fawb nws tus kheej yuav tsis tuaj yeem ua tau:

  • Determinism (definability) - qhov no txhais tau tias kev lees paub ntawm qhov tseeb tias tib neeg kev nco qab, kev muaj peev xwm xav thiab lwm yam kev puas siab puas ntsws yog qhov tshwm sim ntawm kev sib raug zoo, kev cuam tshuam ntawm tib neeg kev loj hlob ntawm tib neeg (thaum ntxov).
  • Kev koom ua ke ntawm kev ua si thiab kev nco qab. Qhov ntawd yog, txhua yam peb ua yog lub zog ntawm peb lub siab; nyob rau hauv lwm yam lus, tib neeg ua txhua yam kev xav.
  • Lub hauv paus ntsiab lus ntawm kev loj hlob hauv kev puas siab puas ntsws. Lub hlwb ib txwm hloov pauv, txhim kho, nws tsis tuaj yeem "kub" ib zaug thiab rau tag nrho.
  • Tus kheej mus kom ze. Txhua tus neeg yog tus kheej, txawm tias qhov tseeb tias lub siab lub ntsws feem ntau tuaj yeem ua haujlwm raws li qee txoj cai. Tab sis nyob rau hauv ib txoj kev ntiag tug, nws tsuas yog yuav tsum tau coj mus rau hauv tus account tus cwj pwm thiab tus cwj pwm ntawm tus kheej.

Peb tau hais txog cov ntsiab cai tseem ceeb tshaj plaws hauv kev puas siab puas ntsws. Lawv cuam tshuam tag nrho lwm cov ceg, txawm li cas los xij, muaj ntau qhov tshwj xeeb nrog lawv tus kheej hauv paus,uas peb tam sim no yuav xav txog.

Kev puas siab ntsws hauv tsev

Qhov kev tshawb fawb no tshwj xeeb tshaj qhov dav. Cov kws tshawb fawb hauv tsev kuj tau pab txhawb rau txoj kev loj hlob thiab tuav lawv tus kheej niche raws li theoretical psychologists. Yog li ntawd, nws tsim nyog sau cia tias cov hauv paus ntsiab lus ntawm kev xav hauv tsev neeg txawv me ntsis:

  • Materialistic monism txhais tau tias yuav tsum xub xav txog cov txheej txheem ntawm lub hlwb-physiological thiaj li txav ntawm lub cev mus rau cov txheej txheem ntawm lub hlwb.
  • Reflection. Lub hauv paus ntsiab lus zoo li no nyob hauv qhov tseeb tias kev nco qab qhia txog lub hom phiaj kev muaj tiag.
  • Kev sib sau ntawm kev xav thiab kev xyaum - txhawm rau daws cov teeb meem, koj yuav tsum koom nrog hauv kev tshawb fawb theoretical.
  • Lub hauv paus ntsiab lus ntawm kev ncaj ncees. Txawm hais tias qee tus kws kho kev puas siab puas ntsws muaj kev xav tias lub ntiaj teb sab hauv ntawm ib tug neeg yog qhov tseem ceeb heev, thiab yog li tsis paub, feem ntau tseem ntseeg tau tias ib tus tuaj yeem txiav txim siab qhov kev xav, kev xav, kev xav, kev paub los ntawm kev xav txog nws qhov kev ua, kev ua ub no, kev tsom xam ntawm kev hais lus, lus, cwj pwm.
  • Kev txiav txim siab, kev loj hlob ntawm lub hlwb, kev sib koom siab ntawm kev nco qab thiab kev ua haujlwm (raws li kev xav hauv kev xav).

Cov ntsiab lus tseem ceeb ntawm kev xav txog kev loj hlob

Lub hauv paus thiab lub hom phiaj ntawm ceg no kuj yog tus kheej ntau dua. Kev loj hlob ntawm kev puas siab puas ntsws yog ib qho tseem ceeb hauv kev xyaum, txij li kev loj hlob, kev kub ntxhov, theem ntawm lub neej, kev puas siab puas ntsws, kev loj hlob ntawm tus cwj pwm, kev hloov, kev ua hauj lwm nrog cov me nyuam thiab ntau ntxiv yog txuam nrog hnub nyoog.

Ntxiv rau cov ntsiab cai saum toj no, kev loj hlob puas siab puas ntsws kuj tseem ceebcoj mus rau hauv tus account lub hnub nyoog txog kev hloov tus cwj pwm thiab tus kheej mus kom ze rau tus neeg, txheeb xyuas nws tus yam ntxwv txhawm rau kwv yees kev txhim kho ntxiv.

Pom zoo: