Logo hmn.religionmystic.com

Cov ntsiab lus thiab cov qauv ntawm kev ua hauv kev puas siab puas ntsws

Cov txheej txheem:

Cov ntsiab lus thiab cov qauv ntawm kev ua hauv kev puas siab puas ntsws
Cov ntsiab lus thiab cov qauv ntawm kev ua hauv kev puas siab puas ntsws

Video: Cov ntsiab lus thiab cov qauv ntawm kev ua hauv kev puas siab puas ntsws

Video: Cov ntsiab lus thiab cov qauv ntawm kev ua hauv kev puas siab puas ntsws
Video: Saib Mis paub Poj niam (hluas nkauj) tus yam ntxwv lub siab 2024, Lub Xya hli ntuj
Anonim

Txhua tus nyob hauv qee yam cuam tshuam nrog lub ntiaj teb sab nraud. Nyob rau hauv cov txheej txheem ntawm kev sib cuam tshuam, ob lub ntsiab lus tshwm sim: qhov kev kawm, uas lub hom phiaj cuam tshuam rau ib puag ncig, thiab cov khoom, uas dhau los ua qhov kev xav tau ntawm kev kawm. Yog tias peb tham txog cov dej num ntawm tib neeg, ces nws tuaj yeem txhais tau tias yog ib qho kev coj ua kom paub meej kom ua tiav ib lub hom phiaj lossis ntau lub hom phiaj. Raws li ib txwm muaj, lub hom phiaj, ntawm ib sab, txuas nrog cov kev txaus siab thiab kev xav tau uas xav tau kev txaus siab, thiab ntawm qhov tod tes, nrog rau cov kev cai ntawm tib neeg rau ib tug neeg.

qauv ntawm kev ua ub no nyob rau hauv psychology
qauv ntawm kev ua ub no nyob rau hauv psychology

tswvyim dav dav ntawm kev ua haujlwm

Tib neeg txoj haujlwm muaj ntau tus yam ntxwv ntawm nws tus kheej. Ua ntej, raws li twb tau hais lawm, kev nco qab yog tus yam ntxwv ntawm tib neeg kev ua haujlwm (cov neeg paub txog cov hom phiaj, txoj hauv kev thiab txhais tau tias ua tiav lawv, thiab kwv yees cov txiaj ntsig). Kev tshawb fawb txog kev puas siab puas ntsws tshaj tawm tias tsis muaj ib tus neeg paub txog lub hom phiaj, ib tus neeg tsis tuaj yeem tham txog kev ua ub no, vim nws tsuas yog ua haujlwm xwb. Impulsive cwj pwm yog nyob rau hauv kev xav thiab kev xav tau thiab yog yam ntxwv ntawm cov tsiaj. Thib ob,Nws yog qhov nyuaj rau kev xav txog tib neeg kev ua haujlwm yam tsis muaj kev tsim khoom, siv thiab khaws cov cuab yeej tom ntej. Thib peb, cov lus nug ntawm kev puas siab puas ntsws ntawm kev ua ub no tseem cuam tshuam txog kev sib raug zoo, vim tias nws yog haiv neeg lossis ib pab pawg uas qhia, qhia tus neeg tias yuav ua li cas thiab yuav ua li cas. Ua tsaug rau hom kev sib cuam tshuam no, ib tus neeg tsim kev sib txuas nrog lwm tus neeg, muaj ntau hom kev sib raug zoo nrog lawv.

Kev kawm txog kev puas siab puas ntsws ntawm kev ua ub no nyob rau hauv lub moj khaum ntawm kev tshawb fawb ntawm Soviet psychologists (A. N. Leontiev, S. L. Rubinstein, A. A. Smirnov, B. M. Teplov, thiab lwm yam) tau qhia tias qhov xwm ntawm qhov ntws thiab kev loj hlob ntawm ntau yam txheej txheem hauv lub psyche nyob ntawm tus yam ntxwv ntawm cov kev ua ntawm tus tuav ntawm kev nco qab, nws lub siab nyiam sphere. Tsis tas li ntawd, cov txiaj ntsig ntawm kev sim ntawm A. N. Leontiev thiab P. Ya. Galperin qhia tau hais tias kev ua haujlwm zoo tshaj plaws sab hauv yog tsim los ntawm cov khoom siv sab nraud los ntawm kev hloov pauv hauv yav tom ntej. Cov txheej txheem no tau raug hu ua internalization.

Qhov txawv ntawm Kev Ua Haujlwm thiab Kev Ua Si

Kev ua ub ua no yog ib tus yam ntxwv zoo rau txhua tus neeg nyob, tsis hais txog qib ntawm kev koom tes thiab kev loj hlob. Tom qab tag nrho, nws yog tus uas pab tswj kev sib txuas tseem ceeb ntawm txhua tus tsiaj nrog ib puag ncig. Nws yog tsim nyog sau cia tias lub hauv paus ntawm kev ua ub no yog cov kev xav tau uas txhawb nqa lub cev muaj sia los ua kom txaus siab rau lawv. Tib neeg kev xav tau thiab kev xav tau ntawm cov tsiaj muaj ob qho tib si zoo sib xws thiab sib txawv. Cov kev xav tau ntawm lub cev tseem ceeb yog tus yam ntxwv ntawm ob qho tib si, tab sis lwm tus siab dua yog tus yam ntxwv ntawm tib neeg nkaus xwb, vim tias lawv tau tshwm sim nyob rau hauv kev cuam tshuam ntawm kev sib raug zoo.kev kawm.

Cov lus nug ntawm kev puas siab puas ntsws kuj xav txog qhov sib txawv ntawm kev ua si thiab kev ua si. Lub ntsiab txawv feature yog qhov kev ua si yog conditioned los ntawm qhov xav tau ntawm ib yam khoom, thiab kev ua si yog conditioned los ntawm kev xav tau rau qhov kev ua si nws tus kheej. Tsis tas li kev ua si yog qhov tseem ceeb hauv kev cuam tshuam nrog kev ua si. Tom qab tag nrho, thawj zaug kuj tshwm sim nyob rau hauv peb cov kev xav, kev npaj, fantasies, tab sis qhov thib ob yog txuam nrog cov khoom, txhais tau tias. Nws yuav tsum raug sau tseg tias kev ua ub no yog ib qho kev koom ua ke nyob rau hauv tag nrho cov txheej txheem ntawm kev ua ub no. Kev ua kom muaj kev suav ntawm lub zog, lub sijhawm, lub sijhawm, kev txhawb nqa lub peev xwm, kov yeej inertia, qhib txhua yam uas yuav pab ua kom tiav. Kev ua yeeb yam yog ib lub tswv yim tseem ceeb thiab tseem ceeb hauv tib neeg lub neej. Psychology qhia txog qee lub koom haum ntawm cov xwm txheej no.

Kev ua haujlwm thiab nws cov qauv tsim

Cov qauv ntawm kev ua haujlwm hauv kev puas siab puas ntsws muaj qhov tseem ceeb ntawm qhov kev tshwm sim los ntawm ntau qhov kev tshawb fawb theoretical thiab empirical. Lub ntsiab txiav txim ntawm tib neeg kev ua ub no yog xav tau. Kev puas siab puas ntsws hauv tsev txheeb xyuas ib pawg ntawm cov ntsiab lus uas yuav piav qhia hauv qab no.

cov ntaub ntawv ntawm psychology
cov ntaub ntawv ntawm psychology

thawj lub ntsiab ntawm cov tswv yim no yog xav tau. Nws txhais tau tias yog lub xeev ntawm kev kub nyhiab tsis txaus siab uas txhawb kev ua haujlwm txhawm rau nrhiav ib yam khoom uas yuav txaus siab rau lub xeev no. Tib neeg kev xav tau cuam tshuam tsis yog los ntawm xwm thiab lub cev, tab sis kuj los ntawm kev sib raug zoo thiab kev loj hlob. Raws li cov ntaub ntawv no, cov ntaub ntawv puas siab puas ntsws muab ob qhov kev faib tawm:

  • Hom kev xav tau nyob ntawm qhov kev kawm - khoom siv thiab sab ntsuj plig.
  • Nyob ntawm kev xav tau nyob ntawm keeb kwm - ntuj thiab kab lis kev cai.

Cov kws tshawb fawb sau tseg tias kev xav tau zoo li lub zog txhawb kom tus neeg muaj peev xwm ua tau. Tab sis tsis tsuas yog qhov tshwm sim no yog coj los ntawm tus txiv neej. Ib qho chaw tseem ceeb yog nyob ntawm lub tswv yim ntawm kev xav.

Yog ib tug neeg xav tau kev paub tshiab, ces nws tuaj yeem mus kawm hauv kev puas siab puas ntsws vim kev mob siab rau. Psychologists txhais lub tswv yim no nyob rau hauv cov nqe lus ntawm kev yaum kom ua, uas yog txuam nrog lub siab xav kom txaus siab rau ib tug xav tau kev pab, thiab uas muaj ib tug meej kev taw qhia. Qhov kev xav tau tsis muaj lub zeem muag meej, tsis muaj kev kawm, tab sis qhov kev xav yog nws cov lus qhia. Psychology txiav txim siab motives, lawv tag nrho thiab hom. Luv luv, nws faib motives rau hauv nco qab thiab tsis nco qab. Cov qub tuaj yeem hais hauv cov lus, tom kawg tsis tuaj yeem, vim lawv raug kev tsim txom. Nws yuav tsum tau muab sau tseg tias ib tug yuav tsum tsis txhob qhia ib tug motive nrog ib lub hom phiaj, vim hais tias nws feem ntau tshwm sim hais tias sib txawv motives yog united los ntawm ib lub hom phiaj, thiab cov hom phiaj sib txawv yog sib koom los ntawm ib tug motive.

domestic psychology
domestic psychology

Lub hom phiaj ntawm kev puas siab puas ntsws yog txhais raws li qhov kawg ntawm kev ua haujlwm uas muaj nyob hauv kev xav ntawm tus neeg thiab nws xav ua tiav. Qhov kev qhia ntawm lub hom phiaj tuaj yeem pom ob qho tib si hauv cov khoom siv thiab hauv lub siab lub dav hlau. Lub hom phiaj, nyob rau hauv lem, muab faib ua tej hauj lwm tshwj xeeb uas pab ua kom tiav qhov xav tau.

Yog li, yam tsawg kawg ntawm kev ua haujlwm uas ua haujlwm tshwj xeeb yog qhov ua.

Tus qauv ntawm kev ua hauv kev puas siab puas ntsws muaj xws li cov ntsiab lus. Daim duab hauv qab no yuav pab pom cov ntaub ntawv:

Need - Motive - Purpose - Action - Result.

hom kev ua haujlwm

Cov kws tshawb fawb sib tham txog kev ua ub ua no raws li lub tswv yim sab hauv lub cev thiab lub hlwb. Hauv qhov no, kev puas siab puas ntsws qhia qhov txawv ntawm cov kev ua hauv qab no uas ua rau muaj kev puas siab puas ntsws: kev xav (kev xav), kev xav, txheej txheem mnemonic (nco), kev xav (kev xav). Nws yog qhov kev ua haujlwm sab hauv uas npaj cov kev ua sab nraud. Ua tsaug rau lawv, koj tuaj yeem tsim ib txoj kev npaj, xav txog txhua yam ntawm kev ua tiav lub hom phiaj thiab xav txog qhov kawg tshwm sim. Ntxiv rau, nrog kev pab ntawm kev nco, tus neeg yuav tsis rov ua qhov yuam kev ua ntej.

Cov qauv ntawm kev ua hauv kev puas siab puas ntsws, uas yog sab hauv, muaj ob lub ntsiab lus tseem ceeb. Ua ntej, hauv cov qauv nws yog tib yam li sab nraud, qhov sib txawv yog nyob rau hauv daim ntawv ntawm kev khiav: kev ua haujlwm thiab kev ua haujlwm tshwm sim nrog cov khoom xav, thiab tsis yog nrog cov khoom tiag tiag, feem, cov txiaj ntsig ntawm kev ua haujlwm kuj yog lub hlwb. Qhov thib ob, kev ua haujlwm sab hauv tau tsim los ntawm kev ua haujlwm sab nraud hauv cov txheej txheem ntawm internalization. Piv txwv li, thaum xub thawj cov menyuam yaus nyeem nrov nrov thiab tsuas yog tom qab ib ntus thiaj li hloov mus rau kev hais lus sab hauv.

Tab sis lwm yam kev ua ub ua no tsim tawm lub hom phiaj sab nraud, uas yog lub cev muaj zog (poses, txav hauv qhov chaw), kev taw qhia (kev qhia ntsej muag thiab pantomimics), gestures, taw kev cuam tshuam nrog kev hais lus (vocal cords).

Cov txheej txheem rov qab ntawm kev tsim kho yog txiav txim siabtxheej txheem sab nrauv. Nws nyob hauv qhov tseeb tias kev ua sab nraud yog tsim los ntawm kev hloov pauv ntawm cov qauv sab hauv uas tau tsim los ntawm lub hauv paus ntawm internalization.

Kev khiav haujlwm, tswj, ntsuas: nws yog dab tsi

Cov qauv ntawm kev ua hauv kev puas siab puas ntsws muaj ntau yam, thiab qhov tshwj xeeb tshaj plaws, uas tau ua hauv ib puag ncig, yog kev ua haujlwm. Cov kws tshawb fawb theoretical tau txhais ib txoj haujlwm ua ib txoj hauv kev los ua qee yam kev ua nyob ntawm qhov xwm txheej. Kev ua haujlwm muab cov kev ua haujlwm ntawm qhov kev txiav txim, vim tias nws tuaj yeem ua nrog cov haujlwm sib txawv lossis ntau txoj hauv kev.

Qhov tshwm sim ntawm qhov kev ua, thaum nws ua tiav, mus txog theem ntawm kev ntsuas thiab tswj. Tswj piv cov txiaj ntsig nrog cov duab qub thiab lub hom phiaj. Kev ntsuam xyuas qhia txog qib kev pom zoo ntawm qhov tshwm sim thiab lub hom phiaj. Kev ntsuam xyuas zoo li theem kawg ntawm kev tswj hwm. Qhov kev ntsuam xyuas zoo qhia tau hais tias kev txaus siab thiab qhov zoo ntawm cov haujlwm feem ntau, thiab qhov tsis zoo - rov ua dua. Yog tias koj tsis nyiam qhov tshwm sim, nrog kev pab los ntawm kev tswj koj tuaj yeem xa tuaj rau kev kho dua yog tias ua tau.

Kev Ua Haujlwm: Daim Ntawv

Kev puas siab puas ntsws hauv tsev tau tsim ib qho kev faib tawm ntawm cov haujlwm. Qhov no suav nrog kev ua si, kev kawm thiab kev ua haujlwm. Xav txog txhua yam raws li kev txiav txim.

cov lus nug ntawm psychology
cov lus nug ntawm psychology

Kev ua si yog qhov kev ua si ua rau menyuam yaus, vim ua tsaug rau nws lawv xyaum lub neej ntawm cov neeg laus, lawv lub ntiaj teb kev xav, kawm thiab txhim kho. Qhov kev ua si yuav tsis muab cov khoom muaj nqis rau tus menyuam, thiab cov khoom siv yuav tsis dhau los ua nws cov khoom, tab sis nwsua tau raws li txhua qhov kev xav tau ntawm cov menyuam yaus. Qhov kev ua si yog tus cwj pwm los ntawm kev ywj pheej, kev sib cais, tsis muaj txiaj ntsig. Nws ua kom muaj kev sib raug zoo ntawm tus menyuam, txhim kho nws txoj kev sib txuas lus, hedonism, kev paub thiab kev muaj tswv yim. Nws kuj muaj cov haujlwm them nyiaj. Qhov kev ua si muaj nws cov subspecies. Qhov no yog ib qho kev ua si, ua lub luag haujlwm, kev ua si nrog cov cai. Tus menyuam, dhau los ntawm qee theem ntawm kev loj hlob, pib ua si lwm yam kev ua si. Nyob rau hauv daim ntawv ntawm kev ua ub no, tus me nyuam tuaj yeem qhia nws txoj kev xav, kev xav, thiab qhov no yog ib qho lus qhia loj rau cov niam txiv. Tsis tas li, yog tias tus menyuam muaj kev raug mob, nws yog qhov zoo tshaj los daws nws los ntawm kev ua si.

scientific psychology
scientific psychology

Txoj haujlwm tom ntej uas tus neeg ua tiav thaum nws loj hlob yog kev kawm. Nrog nws cov kev pab, tib neeg tau txais kev paub dav dav theoretical, master subjects thiab kev txawj ntse ua. Kev qhia muab kev ua haujlwm rau kev sib raug zoo, cov txheej txheem ntawm kev suav nrog cov tub ntxhais hluas hauv cov txheej txheem ntawm kev coj noj coj ua thiab kev coj noj coj ua zoo li ntawd. Hauv cov txheej txheem kev kawm, koj tuaj yeem txhim kho koj lub peev xwm, ua kom koj txoj kev paub. Tus me nyuam kawm kev qhuab ntuas, ua raws li lub siab nyiam.

lub tswvyim ntawm psychology
lub tswvyim ntawm psychology

Cov kws tshawb fawb ntseeg tias qhov kev tshwm sim siab tshaj plaws ntawm kev ua haujlwm yog kev ua haujlwm. Kev ua haujlwm ua haujlwm muaj feem cuam tshuam rau qhov xwm txheej nrog kev pab ntawm cov cuab yeej thiab nws siv rau lawv tus kheej cov neeg siv khoom lub hom phiaj. Kev ua haujlwm yog tus cwj pwm los ntawm kev paub, kev siv lub zog, kev lees paub thoob ntiaj teb thiab kev ua tiav. Tom qab kawm tiav los ntawm ib lub tsev kawm ntawv qib siab lossis lwm lub tsev kawm ntawv, lossis, feem ntau, tam sim ntawd tom qabtsev kawm ntawv, ib tug neeg pib nws txoj kev tshaj lij. Cov qauv kev puas siab puas ntsws ntawm kev ua haujlwm muaj cov hauv qab no:

Lub Hom Phiaj - Lub Hom Phiaj ntawm Kev Ua Haujlwm - Kev Ua Haujlwm - Kev Siv Tshuab - Kev Ua Haujlwm Ua Haujlwm.

Theories of activity psychology

Txoj kev xav ntawm kev ua si yog ib qho ntawm cov txheej txheem tseem ceeb rau kev tshawb fawb txog lub hlwb thiab kev nco qab. Nyob rau hauv nws lub moj khaum, kev ua ub no yog kawm raws li ib tug tshwm sim uas kho tag nrho cov phenomena ntawm lub hlwb thiab cov txheej txheem. Xws li kev tshawb fawb pom tau ntsib nrog kev thuam los ntawm txawv teb chaws psychologists. Cov ntaub ntawv hais txog kev puas siab puas ntsws ntawm kev ua haujlwm hnub rov qab mus rau xyoo 1920 thiab txuas ntxiv txhim kho niaj hnub no.

theories ntawm psychology
theories ntawm psychology

Muaj ob qhov kev txhais lus hauv cov lus qhia no. Thawj yog piav qhia los ntawm S. L. Rubinshtein, uas tau tsim lub hauv paus ntsiab lus ntawm kev sib koom siab ntawm kev nco qab thiab kev ua haujlwm. Qhov thib ob yog tsim los ntawm tus kws tshawb fawb nto moo A. N. Leontiev, uas tau tsa qhov teeb meem ntawm kev sib koom ua ke ntawm cov qauv ntawm sab nrauv thiab sab hauv lub hlwb.

Txoj kev ua haujlwm los ntawm S. L. Rubinshtein

Tus kws tshawb fawb no kawm txog lub hlwb los ntawm kev nthuav tawm nws txoj kev sib raug zoo thiab lub hom phiaj los ntawm kev ua haujlwm. Rubinstein sib cav tias ib tus yuav tsum tsis txhob hnov qab txog kev ua haujlwm sab hauv ntawm lub hlwb raws li ib qho uas tau tsim los ntawm kev hloov pauv ntawm sab nraud. Determinism lies nyob rau hauv qhov tseeb hais tias internal tej yam kev mob los ua ib qho kev kho kom haum xeeb ntawm sab nrauv ua rau. Kev nco qab thiab kev ua si tsis yog ob hom kev qhia txog kev sib sau, tab sis ob qho piv txwv uas tsim kom muaj kev sib koom ua ke tsis sib xws.

A. N. Leontiev's activism theory

Tus kws tshawb fawb txog kev puas siab puas ntsws txiav txim siab txog lub hlwb ib qho ntawm cov hom phiaj ntawm kev ua haujlwm. Leontiev yog tus txhawb nqa ntawm txoj kev xav ntawm internalization thiab hais tias kev ua haujlwm sab hauv yog tsim los ntawm kev hloov pauv ntawm kev ua sab nraud mus rau hauv lub hlwb. Tus kws tshawb fawb faib cov haujlwm thiab kev nco qab raws li hom txheej txheem ntawm kev tsim cov duab thiab cov duab nws tus kheej. Tau tsim cov kev xav xws li cov qauv ntawm kev ua haujlwm hauv kev puas siab puas ntsws, Leontiev tau luam tawm nws cov ntawv sau hauv xyoo 1920. Tus kws tshawb fawb tau ua haujlwm nyob rau hauv kev saib xyuas ntawm L. S. Vygotsky, kawm mnemonic cov txheej txheem, uas nws tau txhais raws li kev ua haujlwm ntawm lub hom phiaj. Nyob rau hauv lub 30s ntawm lub xyoo pua nees nkaum, nws tau mus rau Kharkov lub tsev kawm ntawv ntawm kev ua ub no thiab txuas ntxiv nws theoretical thiab sim tsim nyob rau hauv cov teeb meem no. Rau xya xyoo los ntawm 1956 txog 1963, Leontiev ua qhov kev sim. Cov txiaj ntsig tau hais tias nws tau ua pov thawj tias muaj peev xwm tsim lub suab hnov lus hauv cov neeg uas tsis hnov lus zoo hauv suab paj nruag los ntawm kev ua kom txaus. Nws lub tswv yim los txiav txim siab txog kev ua haujlwm raws li kev ua haujlwm thiab kev ua haujlwm tau txais txiaj ntsig zoo hauv lub ntiaj teb kev puas siab ntsws scientific. Leontiev kuj tau kawm yuav ua li cas lub hlwb tshwm sim thiab tsim nyob rau hauv lub evolutionary lub sij hawm, yuav ua li cas nco qab tshwm sim nyob rau hauv tus txheej txheem ntawm tib neeg txoj kev loj hlob, kev sib raug zoo ntawm kev ua si thiab kev nco qab, lub hnub nyoog-txog kev loj hlob ntawm lub hlwb thiab kev nco qab, lub motivational thiab semantic sphere, cov txheej txheem. thiab keeb kwm ntawm psychology.

Vygotsky's Theory of Activity

Siv txoj kev xav ntawm kev ua ub ua no los piav qhia qhov peculiarities ntawm kev xav ntawm tib neeg thiab Lev Semenovich. Nws tau tsim txoj kev xav ntawm kev xav siab duafunctions thiab yog ib tug adherent ntawm txoj kev xav ntawm internalization.

Tus kws tshawb fawb hu ua cov txheej txheem kev txawj ntse uas tau qhib rau hauv peb lub hlwb ua haujlwm siab tshaj plaws. Nws ntseeg hais tias ua ntej, thaum tib neeg yog thawj zaug, kev sib raug zoo ntawm tib neeg yog lub siab tshaj plaws ua haujlwm. Tab sis nyob rau hauv tus txheej txheem ntawm evolution, cov kev sib raug zoo tau internalized, lawv tau hloov mus rau hauv lub hlwb phenomena. Lub ntsiab yam ntxwv ntawm HMF yog kev sib kho nrog kev pab ntawm qee cov cim thiab cov cim. Txawm tias ua ntej qhov tshwm sim ntawm kev hais lus, tib neeg tau sib txuas lus, kis kev paub thiab cov ntaub ntawv siv cov cim. Qhov no txhais tau hais tias peb cov txheej txheem puas siab puas ntsws ua haujlwm ntawm lub cim kos npe. Tab sis yog tias koj pib txiav txim siab lo lus, koj yuav pom tias nws kuj yog ib qho kos npe.

Kev puas siab puas ntsws muaj nyob rau hauv lub frontal lobes ntawm cerebral cortex. Muaj ob peb theem ntawm HMF genesis:

  • Daim ntawv kev sib raug zoo ntawm tib neeg yog txheej txheem kev sib tham.
  • Interioration.
  • Thiab qhov tseeb, qhov ua haujlwm siab tshaj plaws yog qhov txheej txheem intrapsychic.

Kev xav ntawm kev ua ub no twb dhau los thiab yuav dhau los ua lub hauv paus rau ntau qhov kev tshawb fawb txog kev puas siab puas ntsws hauv thaj chaw hauv tsev.

Pom zoo: